Feminizmler Tarihi, on sekizinci yüzyılda Batı'da gerçekleşen devrimler ve kitlesel hareketlerle adım adım gelişerek serpilip büyüyen ve son noktada gücünü küresel boyutta ilan eden feminizme can veren hareketleri dini, siyasal ve kültürel odaklar üzerinden keşfe çıkıyor. Kadınların hak, özgürlük ve eşitlik talepleriyle biçimlenen özgül deneyimleri kadar, sömürge karşıtı hareketle, siyahilerin mücadelesiyle, seçme hakkı ve eşit ücret talebiyle dayanışma halinde dört bir yandan sürgün veren çeşitli femini

Ömer Seyfettin, 36 yıl yaşamış ve bu kısa ömrüne, Türk tefekkürünü, Türk edebiyatını sığdırmıştır. Yaşadığı dönem çözülme dönemidir. Osmanlı Devleti için için kaynamaktadır. Ehl-i Salîb, Türk'ün ölüm fermanını imzalamış, Şark Meselesi'ni masaya yatırmıştır. Osmanlı sahasında azınlıkları, Müslim ve gayrimüslim unsurları kışkırtmaktadır. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Turanî ailedir, kurtarıcısı da Turanî zümre olacaktır: Türk. O, Osmanlı sahasına Türkiye der. Türkiye'de yaşayan herkes Türk kimliğinin bir parça

Değişen toplumsal normlar, minimalist ve çok hoşumuza giden bir vatandaşlık anlayışı sundu bize. Oy ver, vergini öde, yasalara uy ve çağrıldığında orduya hizmet et. Bunların hepsi pasif görevler oysa. Gönüllülük, toplumsal sorunlara ilgi duymak, komşuya yardım etmek, sosyal sorunların çözümü için çalışmak tamamen isteğe bağlı. Bu bizi, toplumsal sorunlardan sadece devletin değil, bireysel olarak bizim de sorumlu olduğumuz anlayışından uzaklaştırdı. Sorunlar çeşitlenirken, katlanarak arttı. İşte sosyal giriş

Feminist yöntem diye bir şeyden söz etmek mümkün müdür? Söylenegeldiği gibi feminist araştırma sadece kadınlar tarafından, kadınlar hakkında, kadınlar için, kadınlarla birlikte mi yapılır, yapılmalıdır? Peki, Batılı bağlamlarda üretilmiş kavram ve tartışmalar Türkiye'de yapılan feminist araştırmalar için gerekli ve yeterli çerçeveyi sağlayabilir mi? Bu sorulardan yola çıkan derlemenin birinci kısmında 1980'lerden itibaren feminist yöntem tartışmaları sırasında oluşturulmuş temel kavramları açan metinlere y

Sosyoloji zor zamanlar geçiriyor. Sadece ülkemizde değil, başka yerlerde de kredisinin çoğunu tüketti. Sosyolojinin entelektüel ve siyasal borsadaki bu düşüşünün sorumlusu, önemli oranda bizzat sosyologların kendileridir. Sözgelimi profesyonel, akademik sosyoloji, gerçeklikte olduğundan ve olabileceğinden daha fazla bilimsel davranmaktadır. Mümkün olmadığı gibi, gerekli de olmadığı halde sosyologların çoğu araştırma tekniklerini tam ve keşinmişçesine sunarak doğa bilimlerini maymunca taklit etmektedir. Sık

Geleneksel ve yerel giysiler, öykuler gibidir. Hayatın veya zamanın bir dilimini kendine özgu bir dille, kısa, öz, damıtılmış biçimde aktarır ve şimdiki zamanı, geçmişten geleceğe genişleten bilgiler verir. Giysiler, Kültürler ve Kadınlar 30 yıldır kendini fotoğrafa ve özellikle de Anadolu'nun taşını toprağını, acısını tatlısını, insanını, kuşunu, böceğini, masalını, efsanesini fotoğrafın içine sığdırmaya adayan Faruk Akbaş ile, hayatlarının her alanında yoldaşlık ettikleri ve emeklerini bütünleştirdikleri

Yaşam döngülerimizi tamamladığımız karşılıklı etkileşim sistemlerinin bir ürünü olarak kültür, içerisinde çok sayıda süreç barındıran karmaşık bir bütündür aslında. Etimolojik bakımdan doğadan, yani toprağı ekip-biçmeden, tarımdan, yetiştirmeden yol alan kültür kavramının, insanlığın serüveni dahilinde yaşam ve onun tüm çıktılarıyla ilişkili bir durumuna geldiğini söyleyebiliriz. Kültürün bütün bir yaşam tarzını ifade eden günümüzdeki kullanımının önünü açması bakımından Alman İdealistlerinin önemi büyüktür

Kültürsüz toplum olmaz ve her kültür bir bütündür. Kültür ve Medeniyet Anlayışları ve Bir Medeniyet Teorisi adlı eserde geliştirdiği medeniyet teorisine göre, kültürün bütünlüğünü sağlayan kaynağın bir inanç ve ahlak nizamı olduğunu ileri süren Yılmaz Özakpınar, ilkel kültür ile bir medeniyete bağlı kültürü kavramsal olarak ayırt ediyor. Medeniyet, sembolik düşünce planında mantıksal sonuçları çıkarılabilen rasyonel bir inanç ve ahlak nizamıdır. Bu nitelikte bir inanç ve ahlak nizamı çerçevesinde ortaya çık

20. yüzyılın en önemli düşünürlerinden Hannah Arendt makale, konuşma ve derslerinden oluşan Sorumluluk ve Yargı 'da Yahudi soykırımından atom bombasının kullanım amacına, Vietnam savaşından ırkçılığa yaşadığı yüzyılın bütün politik krizlerini ahlaki çöküş ışığında değerlendirir; bu çöküşü dişlilerin parçası olduğunu varsayan insanların cehaletinde ya da doğasına içkin kötülüğünde değil, kendi eylemlerini ahlaki hakikatlere göre yargılamaktaki acizliğinde arar. Düşünme yetersizliği, iyi ya da kötü tercihlerd

Bu kitapta, Ziya Gökalp'ın, 1914-1918 yılları arasında, altmış üç sayı olarak yayımlanmış ve dönemin en önemli din sosyolojisi kaynaklarından birisi durumunda olan İslâm Mecmuası'ndaki din, ahlak ve eğitim konularının yanında İslâm hukukunu sosyal açıdan inceleyerek içtimâî usûl-i fıkıh adıyla yeni bir metot geliştirmeye çalıştığı yazıları, ayrıca İttihat ve Terakki Kongresi dolayısıyla kaleme alıp İslâm ve Avrupa medeniyetinin bağdaştırılabileceğine, din ve hukuk hükümlerinin tefrikine dair dikkat çekici y

20. yüzyıl boyunca ana akım iktisatçılar, iktisadî davranışı açıklamak için özellikle çıkarların rolüne odaklanırken, sosyologlar sosyal etkileşim ve sosyal yapının rolünü vurgulama eğiliminde olmuştur. Bununla birlikte, kimi iktisadî fenomenlerin anlaşılmasında ilerleme kaydetmenin tek yolunun, çıkarları ve sosyal yapıyı aynı analizde bir araya getirmek olduğuna inanan sosyolog ve iktisatçılar da vardır. Richard Swedberg, bu çalışmada Max Weber'in böyle bir bütünleştirme girişiminde bulunduğunu ve bu doğr

Bütün Türkler ve Türkiye için tekliflerde bulunan Ziya Gökalp'ın birbirini tamamlayan üç uzun makalesini Yeni Türkiye'nin Hedefleri başlığıyla bir araya getirdik. Turancılık, Ziya Gökalp'ın esas umdesidir. Onun yaşadığı dönemde 1917'de Bolşevik İhtilâli olmuş ve Türkler için bağımsızlık umudu doğmuştur. İhtilâlden bir yıl sonra Yeni Mecmua'da Rusya'daki Türkler Ne Yapmalı? makalesini yazmış ve ne yapılması gerektiğini bir bir sıralamıştır. Bu makale ayrıca, dergiden aynen alınarak kitapçık olarak da yayıml

Ziya Gökalp'ın Türkleşmek İslâmlaşmak Muasırlaşmak kitabı 1918'de basılmıştır. Daha önce, 1913-1914'te, Türk Yurdu'nda bir seri makale olarak yayımlanmıştı. 1918 baskısıyla Türk Yurdu'nda çıkan makaleleri karşılaştırdık. Farklılıkları belirttik. Kitaba alınmayan bir makaleyi de sırasında verdik. Bu makale, H. Ş. imzasını kullanan bir Ermeni vatandaşa cevaptır. H. Ş., Ziya Gökalp'ın makalesinde bazı açıklamaları tenkit etmiştir. Bu tenkit, makale olarak Türk Yurdu'nda yayınlanmıştır. H. Ş.'nin makalesi, oku

Göçmen işçinin deneyimini okura taşıyabilmek için bir yandan siyasi analize bir yandan şiire ihtiyaç duyduk. Hem ekonomistlerden alıntılar yaptık, hem bir hikâye anlatıcısı gibi kurguladık. Hepsinden önemlisi fotoğraflara ihtiyaç duyduk. Böylece Görme Biçimleri'nde başladığımız deneysel süreci tekrarlamış oluyoruz. Bu kez başka bir konuda, sözle ve görüntülerle göçmen işçinin maddi koşullarına ve hissettiklerine yakınlaşabilmeyi amaçladık... Bugün hâlâ İstanbul'un bir gecekondu semtinden, bir Yunan limanın

Henri Lefebvre'in dünyayı, toplumsal çalkantı ve üretim ilişkilerini kavramak ve yorumlamakta başat kılavuzlardan biri olan Marksizmi temellendirmedeki katkısı kesinlikle göz ardı edilemez. Kuşaklar boyunca okunmuş ve okunmaya devam edecek bu çalışmasında Lefebvre, Marksizmi felsefi, ahlaki, sosyolojik, tarihsel, iktisadi ve siyasi yönleriyle ele alarak; her dönem derin sarsıntılar yaratmış ve yaratacak olan bu ideolojiyi dogmatizme düşmeden, kendine özgü geniş kavrayışıyla, özlü ve anlaşılır bir ifadeyle a

Çalışmanın, bize dayatıldığı kadar doğal ve ezeli bir yeti olmadığını anlatan, yüzyıllar aşarak günümüze ulaşabilmiş bu küçük kitapçık için Paul Lafargue'a teşekkür borçluyuz. Tembellik Hakkı, bir aylaklık çağrısı değil, vahşi kapitalizmin kadın, erkek, çocuk demeden herkesi mecbur kıldığı çalışma mevhumuna, yaratıcılık yitimine bir itirazdır. Ücretli kölelik düzenini tümüyle reddetmek yerine insanca çalışma talebini en başa yazarak boş vakit hakkından vazgeçen işçilere, bu düzeni değiştirilemez sayarak içi

Marx bir pozitivist miydi? Ya da kesin ve değişmez toplumsal yasaların varlığına inanan bir Aydınlanmacı mı? İnsanın ve toplumun da aynı doğa yasaları gibi mutlak yasalar altında devindiğini mi düşünüyordu? Marx'ın bütün yapıtı üzerinde girişilmiş uzun ve sebatlı bir araştırma ürünü olan bu felsefi inceleme, Marx'ın yasa fikrinin pozitivist yasa anlayışından nasıl farklı olduğunu gösterebilmeyi amaçlıyor. M. Nuri Durmaz'ın günümüz için en anlamlı gördüğümüz paragraflarından birini alıntılayalım: Marx'ta be

AK Parti hükümetleri, Kemalist dönem laiklik anlayışını bir İslam karşıtlığı olarak algılayarak, daha çok din özgürlüğüne vurgu yapan bir laiklik anlayışı benimsemiştir. Fakat bu özgürlük vurgusu da taktiksel ve niteliksel olarak çoğunlukçudur; özgürlük adı altında çeşitli eğitim politikalarıyla dini eğitim dayatılmış ve eğitimin içeriği dinselleştirilmiştir. Bu dönemde eğitim üzerinden yürütülen toplum mühendisliğinin bir unsuru olan desekülerleşmenin önemli bir aracı, eğitim alanında yapılan çok sayıda dü

20. yüzyılın önemli Marksist düşünürlerinden Henri Lefebvre, praksisi diyalektikmateryalizmin çıkış ve varış noktası olarak tanımlar: Diyalektik materyalizmin amacı,praksisi berrak bir ifadeye kavuşturmak ve mevcut praksisi bilinçli, tutarlı ve özgürbir toplumsal pratiğe dönüştürmektir. Diyalektik materyalizm bir dogma değil,araştırma ve eylem aracıdır; varlığı ve bilinci tanımlamaz, konumlandırır. Dolayısıyla,onu hakikati anlamanın temel yöntemi olarak kullanan Marksizm de yalnızca siyasaliktisatla ilgilen

Politika, yurttaşlardan uzaklaşmaya devam ediyor. Karşı Ateşler-2, neoliberalizmin zaferini ilan ettiği, sosyal demokrasinin neoliberal politikalara tümüyle teslim olduğu, toplumsal hakların budandığı, militan sendikacılığın tasfiye edildiği ve Avrupa emek hareketinin darmadağın göründüğü bir dönemde, yeni milenyumun şafağında, Pierre Bourdieu'den enternasyonalist bir Avrupa sosyal hareketi inşa etmeye yönelik cüretkar bir davet. Bu kitap, araştırmacılarla militanları yeni seferberlik ve eylem biçimleri e