Edebî türler içinde, şiir, çok zaman benden yola çıkar ve benin etrafında dünyalar kurar. Hikâye ve romanların öznesiyse, daha çok o veya onlardır. Hikâyeciler ve romancılar, şairlerin aksine, kendi benlerini değil onu, onları, başkalarını anlatırlar. O kadar ki, insanı ve hayatı anlama yolculuğunda psikologları ve sosyologları aşabilir, filozoflarla yarışabilirler. Çünkü onların konusu; genel olarak insan değil, özel olarak insandır. Yani, yazarlar tek tek bireyler, tek tek kişilikler üzerinde durur ve düşünürler. Kurgusal dünyalarda var ettikleri gerçek insanlarla okuyucuya yepyeni alternatif hayat tecrübeleri sunarlar.

Öyleyse, bir hikâyeyi veya bir romanı analiz etmek demek, küçük küçük sayfalardan büyük büyük dünyalar ve yaşama biçimleri bulup çıkarmak demektir. Başka bir söyleyişle, bir romanı veya hikâyeyi çözümlemek demek, insanı ve hayatı çözümlemek; yaşamayı, hayal kurmayı, yaratmayı, mutlu ve umutlu olmayı öğrenmek demektir.

İşte bu kitapta, çağdaş yazarlarımız, Selim İleri, Orhan Pamuk, Mario Levi, Gülcemal ve Ece Erdoğuş'tan seçilmiş eserler üzerine ayrıntılı incelemeler ve değerlendirmeler bulunuyor. Prof. Dr. Ali Budak, titizlikle seçtiği romanları hem niceliksel ve niteliksel olarak sorguluyor hem de onları çağda edebiyat kuramları ışığında yorumluyor ve çözümlüyor.