İslam medeniyetine varlık, bilgi ve değerler sistemi açısından kaynaklık eden hadis metinleri, hem fertlerin hem de toplumların hayatını düzenlemeleri, onlara bir dünya görüşü sunmaları ve yeni bir değerler sistemi inşa etmeleri açısından Kur'an'dan sonra en köklü kurucu metinler olmuştur. Hz. Peygamberin hadis ve sünnetinin kuşatıcı etkisi Müslümanların kurdukları medeniyeti en ince ayrıntılarına kadar etkilemiştir. Hadis ve sünnet, bir yandan Kur'an'ı açıklayıcı etkisi bir yandan da pratik hayata dair ortaya koyduğu davranış modelleri ve değerler sistemiyle Yesrib'in bir medeniyet merkezi olan Medine'ye dönüşmesini sağlamıştır. Bu yeni değerler sisteminde inanç açısından tevhid, toplumsal açıdan can, mal ve namus güven- liği, yönetim bakımından ise adalet ve merhamet, ehliyet ve liyakat gibi kavramlar ön plana çıkmıştır.