Son yıllarda özellikle İngilizceden dilimize giderek artan sayıda tasavvuf konulu metin çevrilmektedir. Ne var ki bu konuda yardım alınacak bir sözlüğün olmaması Türkçeye yapılan çevirilerde pek çok yanlışa da yol açabilmektedir. Kendi alanında ilk olma özelliğini taşıyan bu sözlük, tasavvuf konusunda yazanların, okuyanların, özellikle de çeviri yapanların ve onların metinlerini denetleyen editörlerin, redaktörlerin işini biraz olsun kolaylaştırmayı amaçlıyor. Bu sözlük sadece tasavvufi terimleri değil, ayn

Türklerin en eski yazılı belgeleri hangileridir? Neden yazıldı? Kime hitap edildi? Neler anlatıldı? Hangi duygular aktarıldı? Eski Türk yazıtları dediğimiz bu metinlerde, devlet yöneticileri millete, Türk boylarına seslendi. Sade vatandaşın yazdıklarında ise hatıralar tazelendi. Bir bakarsınız Bunu ben yazdım, adım filanca demek için, bir bakarsınız kitap boyutunda metinlerle anlattılar düşündüklerini, yaşadıklarını. Kimi zaman savaşlar anlatıldı uzun uzun, kimi zaman ise sevinç ve gözyaşı nakşedildi bengü

Etimoloji, köken bilgisi, kelime tarihçiliği ya da bu kitaptaki adlandırılışıyla sözcük hikâyesi, bir sözcüğün nerden gelip nereye gittiğinin hikâyesidir. Her sözcüğün hikâyesi de bir insanlık hikâyesidir. Çapkın, yavşak, hovarda, bağnaz sözcüklerinin kökleri neydi, bugüne nasıl ulaştılar? Tahtakurusu, peygamberdevesi, çobanaldatan sözcükleri nasıl ortaya çıktı? Bu canlılara neden bu adları verdik? Ebegümeci, akşamsefası ve güzelavrat otu gibi bitkilerin adlandırılmasının kökeninde ne gibi kültürel kodlar y

Çeviri olgusu bugüne dek binlerce kitabın ve akademik çalışmanın konusu olmuş, ülkemizde çeviriye gösterilen ilgi 1970'lerden bu yana hızla artmıştır. Türkiye'de kültür, bilim ve düşün alanları çeviriden yoğun biçimde beslenmektedir. Bu nedenle çeviri olgusunu derinlemesine anlamak, uygulama alanındaki çeşitlilik ve gelişmelerle ilgili bilgi edinmek ve çevirinin kültürel yönlerini, kültürlerarası aktarımda üstlendiği rolü eleştirel bir bakışla görebilmek, kültür alanının yapısını ve izlediği yönü anlamanın

Edebiyatçı ve dilbilimci Umberto Eco'nun Esperantisler István Ertl ve François Lo Jacomo'yla yaptığı Esperanto ve Çokdilli Bir Gelecek adlı söyleşi, hızla değişen ve kültürel olarak çeşitlilik gösteren bir dünyada, yapay bir dil olarak Esperantonun doğuşunu, yapısını, bir dil olarak diğer diller arasındaki konumunu ele alırken gelecekteki evrensel iletişim konusuna odaklanıyor. Bir evrensel dilin varlığına olan ihtiyaç, çeviri sorunları, ikidillilik ve anadilin işlevi, uluslararası dilbilim siyaseti, dilin

Türkçenin, Türkler tarafından yazıya aktarılmasında kullanılan alfabelerinin çeşitliliği göz kamaştırıcıdır. Araştırmacılar, tarih boyunca Türkler kadar sık alfabe değiştirmiş başka bir milletin olmadığı konusunda birleşmektedir. Özellikle eski çağlarda, farklı kültür dairelerinin, Türklerin devlet kurduğu topraklarda kesişmesi nedeniyle, kültürün en önemli taşıyıcısı olan dilin kaydedildiği yazı malzemesi, muazzam bir çeşitlilikle Türkler arasına girmiştir. Bu kitapta, Türklerin tarih boyunca ku

Türklük Bilimi Dizisi adını verdiğimiz bu küçük seride Türk Dili, Edebiyatı, Tarihi, Sanatı üzerine, kendi sahalarının usta kalemleri bilim adamları tarafından yazılmış makaleler yer almaktadır. M.Ö. 4500 yıllarına kadar uzanan Türk tarihinin Hunlar, Shatolar, Massagetler, Sakalar, Köktürkler, Uygurlar, Karahanlılar ve başka Türk kavimleri tarafından ortaya konmuş pek çok sayısız eser ve yazmalar hakkında yazılacak o kadar çok şey vardır ki ciltlere sığdıramazsınız. Bu dizinin ilk kitabı olan Türk Dili üz

Dede Korkut Kitabı Üzerine Araştırmalar ve İncelemeler adlı bu kitapta 25 yazı bulunmaktadır. Araştırma ve inceleme yazılarının birincisi ve ikincisi Vatikan ile Dresden yazmalarının Dede Korkut metni dışında bulunan Türkçe, Arapça, Farsça ve Latince kayıtlarının işlendiği, bu iki yazmanın bugüne kadar kimlerin mülkiyetinde bulunduğu konularını açıklayan yazılardır. İkinci grupta Sovyet-Türk / Türk-Sovyet ikili Dede Korkut Kolokyumlarının açılış ile kapanış konuşmaları ve ilk iki kolokyumun yayımlanan bildi

Genç araştırmacı Mehmet Emin Katırcı'nın Kelime Köken adlı çalışması, Türkçede kullandığımız çok sayıda kelimenin köken açıklamasının yapıldığı; bu kelimelerin yer aldığı şiirlerden örneklerin sunulduğu son derece bilgilendirici bir eser. Eser, Türkolog olmayan, dolayısıyla akademik iddia taşımayan yazarın çocukluğundan itibaren Türkçeye duyduğu derin sevgi ve ilginin bir sonucu olarak ortaya çıkmış. Her yaştan, her meslekten okuyucuya hitap edebilen eserde çok sayıda alıntı sözcüğün mitolojik kökenlerine d

Işık âleminde ruh insanlıktan ayrı, gayrişahsi bir ihtişamla kuşatılmıştır. Gençlik, yaşlılık, aile ya da arkadaşların bulunmadığı bu yerde ruh, düşen dünyalar ve parçalanan fizik kuralları arasında insanlığın ulaşamayacağı bir mekândadır ve yolculuğunu tek başına tamamlamak zorundadır. Manihaist eser külliyatının önemli bir parçası olan Huyadagmān ilahisi de bu yolculuğun aşamalarını anlatır; üstelik uzunca bir giriş faslı ile Işık âlemini de ayrıntılı biçimde tasvir ederek... Elinizdeki çalışmada, 1904'

Ülkemizde son zamanlarda, klasik veya modern yöntemlerle Arapça eğitimine katkı sağlayacak çalışmalar, sevindirici bir hızla artmaktadır. İlahiyat Fakültelerinde hazırlık sınıflarının yeniden oluşturulmasıyla, Arapçaya olan ihtiyaç daha da artmış, daha güvenli ve kısa zamanda, Türkçeden Arapçaya çeviri eğitiminin gerçekleştirilmesi kaçınılmaz olmuştur. Bu kitap, öncelikle İmamHatip Lisesi, İlahiyat Fakültesi ve Filoloji Fakültelerinin Arap dili bölümü öğrencileri başta olmak üzere, temel seviyede Arapça

Bu suretle, üç ana temel üzeri̇ne kurulmuş olan türk di̇li̇ tari̇hi̇, i̇ster i̇stemez bi̇rçok basi̇t ve mürekkep unsurun ve maddeni̇n karmasından vücuda gelmi̇şti̇r. Umum heyeti̇yle bunlar, şüphe yoktur ki̇ bi̇r bütün teşki̇l etmektedi̇r. Yüzyıllar boyunca bu bütünlüğün ufak parçaları üzeri̇nde yapılagelmekte olan araştırmalar, bu parçaların arasında çok büyük bi̇r i̇ç yapı bağlılığının mevcut olduğunu meydana koymuştur. Ni̇teki̇m, son devi̇r araştırmaları türk di̇li̇ni̇n temeli̇ni̇ kurmuş ve kendi̇si̇ne tü

Irk olgusunu yalnızca filoloji ya da antropoloji açısından ele almak; kültürel gruplar arasında çanak çömlekler, araçlar, silahlar ve etnik ya da dilsel gruplardan yola çıkarak belli bağlar tanımlamak bazen yanıltıcı olabilir. Bu yanılgıdan kaçınmak için arkeolojik bulguları tarihsel bütünlüğü ve gelişim içinde kavrayıp yorumlayan Gordon Childe, arkeolojiye Marksist bakış açısını getirmiştir. Neolitik ve Şehircilik Devrimi teorilerini arkeoloji dünyasına kazandırmış; insanların avcılık ve toplayıcılıktan ye

Dil ve kültür tarihi konularında yazılmış makalelerin yer aldığı bu kitap dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, dilbilgisine ilişkin konular ile bazı morfemlerin yapıları ve işlevleri incelenmiştir. Kutadgu Bilig üzerine yapılan incelemelerden oluşan ikinci bölümde, Kutadgu Bilig'in genel niteliklerine ilişkin yazılarla birlikte, bu eserde yer alan çeşitli kavramlar kültür tarihi açısından incelenmiştir. Bu bölümde ayrıca, Kutadgu Bilig'deki deyimlerin büyük çoğunluğu derlenmiş, anlamlandırılmış ve k

İnsan dünyasının kültür evrenini anlamlandırmaya ve yorumlamaya çalışan Avrupa göstergebilimi (özellikle Paris Göstergebilim Okulu) ile bütün canlılar dünyasının iletişim ve anlatım olgularını kavramaya yönelen Amerikan göstergebiliminin yanı sıra yaklaşım açısından göstergebilimle bağlantılı dilbilim, dil felsefesi, edebiyat eleştirisi, üslupbilim, yorumbilim, alımlama estetiği, filoloji, vb'nin temel kavramlarını, yöntemlerini, kuramcılarını, okullarını ayrıntılı biçimde değerlendiriyor. Maddelerin yazım

Bu klasikte, dünyanın dil ve zihin uzmanı Steven Pinker, dil hakkında daima merak ettiğiniz her şeyi berrak bir şekilde açıklıyor: dil nasıl işler, çocuklar dili nasıl öğrenir, dil nasıl değişir, beyin dili nasıl hesap eder ve dil nasıl gelişmiştir? Steven Pinker mizah ve kelime oyunu örneklerini kullanarak dil içgüdüsünün insanın genlerinde kodlanmış olduğunu açıklarken, insanlığın engin dil birikimini ilgi uyandıran bir hikâyeye dönüştürüyor: beynimizde evrimsel süreçle donanan dil, insani bir içgüdüdür.

Hayatımızın her alanında karşımıza çıkan ve metindilbilimin inceleme alanına giren metinler sayesinde hem hayatımız değişmekte hem de düşünce yapımız şekillenmektedir. Her gün bir şekilde ya mesajlaşıyor ya kitap okuyor ya da farklı bir şekilde metinlerle yüz yüze gelerek metinlerle haşır neşir oluyoruz. Metindilbilim konuları ve kavramları günlük yaşantımızın yanı sıra dil ve edebiyat öğretiminin her alanında da metinlerin alımlanması ve yorumlanmasına katkı sağlayan yolların başında gelmektedir. B

Dr. S, akademya mensubu bir edebiyat doktorunun, yaşantısındaki düzensizlik ve uyumsuzluğu ile, toplumsal hayat karşısındaki, saflığa varan acemiliğini yansıtıyor. Kahramanımız koltuğunun altında taşıdığı eski şişkin çantada kitap, defter ve kalemle birlikte ceviz, bilye, yırtma yapıştırma, koyunların aşık kemiği, tahta parçaları taşımaktadır ve daha neler. Hayal ile hakikati, rüya ile tefekkürü birbirine karıştıran, sürat motoru gibi işlek bir zekâ faaliyeti vardır. Diğer taraftan memnuniyetsizdir, şikâyet

Eski bir Latin deyimi olan Verba volant scriba manent (Söz uçar, yazı kalır) sözlü iletilerinin görsel olarak kaydedilme gereğinin vurgulayıcısıdır hiç şüphesiz. Gösterge dizgesi olarak saptanan söz, teslimiyetini yaşar yazı karşısında. Yazı eylemi ise adeta kendini bir serüven içerisinde bulur. Yazı Kitabı: Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri adlı bu kitap Viyana Kayser-Kraliyet Saray ve Devlet Matbaası'nda ilk olarak 1878 yılında basıldı. Gördüğü ilgi üzerine kitabın zenginleşti

Sevan Nişanyan tarihi için bir ilk metin, erken kaynak. 1000'i aşkın sözcüğün birbiriyle olan ilişkisini çok akıcı bir dille anlatıyor Nişanyan. Adı üstüne, bir sürprizler kitabı bu. Sürpriz içinde sürprizler üstelik. Kullandığımız sözcüklerin inanılmaz bir tarihi var. Türk dilinin bilinen geçmişi 1300 yıllık. Oysa bugün kullandığımız bazı kelimelerin kökeni daha binlerce yıl öncesine dayanıyor. Üvendire ve evlek gibi iki kadim Anadolu sözcüğüne 2800 yıl önce yaşamış olan Homeros'un destanlarında rastlıy