Efendi buyurdu: On beş yaşındayken bütün ar­zum bilgelikti. Otuzumda duruldum. Kırkımda şüphelerimden arındım. Ellimde göklerin buyru­ğunu işittim, atmışımda kulağım ona boyun eğdi. Yetmişime geldiğimdedir ki, kalbimin arzusunu doğruluğu çiğnemeden yerine getirebildim. Konfüçyüs, mükemmel insanı 'asil adam' diye anar. Çincesi junzi olan bu söz, birebir tercümeyle 'asil genç efendi' anlamına gelir. Ancak Konfüçyüs'ün herhangi bir aristokrasi ya da feodalizm tarafgirliğine düştüğü sanılmasın; çünkü onun m

İşi kolay ve külfetsiz yapma arayışı alet kullanmaya dönüştüğünde bunu insanın gelişim sürecinde bir ileri merhale olarak gördük ve insanın hanesine homo faber diye kaydettik. Bir şeyi elde etmek için bir başka şeyi kullanma istimalden çıkıp bir zaman sonra istismara, o da en sıradanından en ulvi olanına kadar her şeyi alet olarak kullanma itiyadına dönüştüğünde buna dilimizde yer açma ihtiyacı duyduk ve emellerine alet etme dedik. Fakat ne bu deyimin ne söylediğine kulak verdik, ne de bunun insana nerede

20. yüzyılın sıradışı ve putkırıcı düşünürlerinden Georges Bataille Lanetli Pay adlı bu yoğun ve önemli metninde bize üretim ve birikim mantığına dayalı kapitalist zihniyetin tam tersini; sermayeyi ve birikimi yok etmeye, bağışlamaya ve paylaşmaya dayalı bir ekonominin temellerini gösteriyor. Aşırılıklar filozofu Georges Bataille hem bireysel hayatında hem de toplumların hayatında bu aşırı enerjinin yok edilmesine büyük önem vermiş; 1933 yılında yazdığı Harcama Kavramı adlı makalesinden sonra ekonomi üzeri

Kendime dönüşün bana ne ifade ettiğini kavrayabilmek için Tan Kızıllığına yahut Gezgin ile Gölgesine bir göz atmanız yeter. Gezgin ile Gölgesi, çağları peşinden sürükleyen Friedrich Nietzsche'nin damıtılmış hayat öğütlerinden kıymetli bir demet. Murat Batmankaya'nın eşsiz çevirisinde yeniden ışıkla doğuyor efsanevi Nietzsche evreni.

Derrida'nın ilk dönem düşüncesinin bir ürünü olan Platon'un Eczanesi, özdeşliğin, kimliğin, aklın, logos'un temas ettiği ve hakim olma mücadelesi verdiği gerçek'in temel olarak akışkan, anlaşılmaz ve muğlak olduğunu öne sürer. Nasıl konuşur, neden yazarız? İki Atinalının bu konu üzerine yaptığı sohbet, yüzyıllar sürecek bir sorgulamanın en önemli taşlarından birini oluşturur. Platon'un en önemli diyaloglarından biri olan Phaedrus'tan yola çıkan Derrida bu tartışmaya yeni bir boyut kazandırıyor. Pharmakon

Bir insanın hayata daha adım atar atmaz kendisini içinde bulduğu maskeli balodan haberdar edilmesi çok önemlidir. Aksi halde karşılaştığında anlayamayacağı ve tahammül edemeyeceği, hatta şaşkınlıktan donup kalacağı birçok şey vardır; ve aslında en uzun ömürlü olanlar onlar olacaktır. Alçaklığın gördüğü himaye, erdemin çektiği aldırmazlık, hakikate ve büyük yeteneklere tahammülsüzlük hatta garazkârlık, bilim adamlarının kendi sahasındaki cehaleti, halis mamullerin neredeyse her zaman aşağılanması ve sadece s

On altıncı ve on yedinci yüzyılda matematik, fizik, gökbilim, biyoloji, tıp ve kimya gibi alanlarda yaşanan gelişmeler sonucunda sınırlı ve eski dünya görüşü yerini modern, nicel, bilimsel yöntemlerin kullanıldığı deneye dayalı yeni bir dünya görüşüne bırakmıştır. İşte bu noktada Descartes, aklına takılan sorulara yanıt aramaya başlar: Bugüne kadar doğru olduğuna inandığımız şeylerin hatalı olduğunu gördüğümüze göre artık bir şeyden nasıl emin olabiliriz? Anlığımız veya zihnimizle algıladığımız şeyler gerçe

Yapı Kredi Yayınları, yetmişinci yaşı 1995 yılı içinde çeşitli etkinliklerle kutlanan Nermi Uygur'un Bütün Yapıtlarına Doğru dizisini ilk kez o yıl yayımlanan Tadı Damağımda ile başlatmış, Felsefenin Çağrısı, Kuram-Eylem Bağlamı ve Kültür Kuramı'nın yeni tıpkıbasımları ile sürdürmüştü. Nermi Uygur, yeni kitabında Homeros, Vergilius, Hafız, Mevlana, Ronsard, Cervantes, SpinozaÉ gibi Sevgi Yiğitlerinin izinde, Sevgi'den Başka-Sevgisi'ne Dalışlar yapıyor, Başka-Sevgisi Nasıl Gerçekleşir? sorusuna yanıtlar arıy

Leibniz Nouveaux Essais sur l'entendement humain'i [İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Yeni Denemeler], Locke'un An Essay concerning human understanding'ine [İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Deneme] nazire olarak kaleme almıştır. Felsefe ve edebiyat tarihinde, Platon'un adıyla özdeşleşmiş ?diyalog tarzında kaleme aldığı bu eseriyle Leibniz, Locke ile arasında -aslında hiç gerçekleşmemiş- hayalî bir diyalog kurgulamış ve takma adlardan yararlanarak (Locke için Philalèthe, kendisi içinse Théophile) nefis bir fels

Express Mayıs sayısında da derinlikli söyleşi ve yazılarla ülke ve dünya gündemini tartışıyor. Ve Geceler Yürümeye Başladı kapaklı bu yeni sayısında Suriyeli şair Adonis, felsefeci Frederic Lordon, HDP milletvekili Ertuğrul Kürkçü, Toz Bezi filminin yönetmeni Ahu Öztürk, yönetmen-ressam Ümit Ünal, ressam Murat Akagündüz, Dev-Maden-Sen başkanı Tayfun Görgün, Ev İşçileri Sendikası'ndan Ayten Kargın ve Saniye Evren, şansoncu Renaud, hiphop'çu XL Mode ve Kendrick Lamar, punk grubu Downtown Boys söyleşilerle,

Hacking, doğa bilimleri felsefesinin temel konularını işlediği Temsil ve Müdahele kitabında, C. S. Peirce, W. James ve J. Dewey gibi faydacılardan A. Comte, E. Mach ve B. van Fraassen gibi pozitivistlere, T. Kuhn ve P. Feyerabend gibi ölçüştürülemezlik tezini savunan ön-postmodernlerden H. Putnam gibi gönderimcilere, postmodern inşacılardan bunların en amansız eleştirmenlerinden biri olan I. Lakatos'a kadar bütün bilim felsefesi kuramlarını masaya yatırarak hepsinin harika bir değerlendirmesini gerçekleşti

Bu eser Osmanlı tehzibî ahlâk geleneğinin hem başlangıcını, hem sonunu oluşturmaktadır. Yani eser Adudüddîn el-Îcî'nin eseri olması bakımından ilk, Yozgadî'nin eseri olması bakımından sondur. Yozgatlı bir entelektüel olan eserin mütercimi Halvetî yolu mensuplarından Keşfî Mustafa Efendi'nin ifadesine göre İslâmın ?Yeni Ümran'ına katkı için tercüme edilmiştir. Medeniyetimizde ahlâk düşüncesinin temeli ve varlığı iki ilkeye dayanmaktadır. Biri ?ilâhî ahlâkı edinmek, diğeri ?peygamberî davete icabet etmektir.

Gerçek mutluluğun ne olduğu, ona hangi yollardan ulaşılabileceği felsefeyle anlaşılır... Bu mutluluğun nasıl elde tutulacağını, korunabileceğini ve uzun süreli olabileceğini bize felsefe öğretir... Mutlu bir yaşamın anahtarı felsefedir... Özellikle son zamanlarda felsefenin insanları mutlu etmek için gerekli olan her şeye sahip olduğuna dair bir görüş mevcut. Ruh egzersizleri, kişisel gelişim uzmanları ve pratik bilgiler de bunu elde etmek için kullanılan etkili araçlardan bazıları. Felsefeyle Saadet Olmaz

Yirminci yüzyıl felsefesinin zirve kitaplarından Negatif Diyalektik, kaleme alınışının 50. yıldönümünde Şeyda Öztürk'ün müthiş emek ürünü çevirisiyle nihayet Türkçede. Adorno kitabın amacını şöyle ifade ediyor: 'Negatif Diyalektik' tabiri, geleneği ihlal eder. Diyalektik, daha Platon'da bile, bir düşünme aracı olan olumsuzlama aracılığıyla olumlu bir şey üretme amacı taşırdı; sonraları bu olumluluk 'olumsuzlamanın olumsuzlanması' tanımında kısa ve kesin ifadesini bulmuştur. Bu kitap belirlenimden ödün ve

Belirlenimci bir dünyada özgürlük ve özgür irade var olabilir mi? Ünlü felsefeci Daniel Dennett, bize özgür iradeyi ve ahlakı sağlayan evrimleşmiş zihnimiz ile hayvanlar arasında ne kadar yalnız olduğumuzu göstererek bu soruya güçlü bir evet yanıtı veriyor. Dennett evrimsel biyoloji, bilişsel sinirbilim, ekonomi ve felsefeden yararlanıyor ve zengin bir biçimde ayrıntılandırılmış hikâyeyi dokuyarak standart yeni-Darwinci akıl yürütmeyi kullanıyor. Ahlak, anlam ve özgürlük konuları üzerine en iyi ve en derin

İstencin gücünün bu kadar fazla olmasını sağlayan şey istencin kendisidir. İyi bir istence sahip olmak bütün dünyevi krallıklardan ve hazlardan daha değerli bir şeye sahip olmaktır; ondan yoksun kalmaksa sadece istencin kendisinin verebileceği, gücümüz dahilinde olmayan bütün iyiliklerden daha iyi bir şeyden yoksun kalmaktır. Bazı insanlar eğer görkemli bir itibar, büyük zenginlik ve bedenlerine iyi gelecek şeyler elde edemezlerse bütünüyle sefil olacaklarını düşünürler. Peki, sen onların bu türden şeylere

Friedrich Wilhelm Nietzsche (1844-1900): Geleneksel din, ahlak ve felsefe anlayışlarını kendine özgü yoğun ve çarpıcı bir dille eleştiren en etkili çağdaş felsefecilerdendir. Bonn Üniversitesi'nde teoloji okumaya başlayan Nietzsche daha sonra filolojiye yöneldi. Leipzig Üniversitesi'nde öğrenimini sürdürdü, henüz öğrenci iken Basel Üniversitesi filoloji profesörlüğüne aday gösterildi. 1869'da sınav ve tez koşulu aranmadan, yalnızca yazılarına dayanarak doktor unvanı verilen Nietzsche profesörlüğü sırasında

Friedrich Wilhelm Nietzsche (1844-1900): Geleneksel din, ahlak ve felsefe anlayışlarını kendine özgü yoğun ve çarpıcı bir dille eleştiren en etkili çağdaş felsefecilerdendir. Bonn Üniversitesi'nde teoloji okumaya başlayan Nietzsche daha sonra filolojiye yöneldi. Leipzig Üniversitesi'nde öğrenimini sürdürdü, henüz öğrenci iken Basel Üniversitesi filoloji profesörlüğüne aday gösterildi. 1869'da sınav ve tez koşulu aranmadan, yalnızca yazılarına dayanarak doktor unvanı verilen Nietzsche profesörlüğü sırasında

Friedrich Wilhelm Nietzsche (1844-1900): Geleneksel din, ahlak ve felsefe anlayışlarını kendine özgü yoğun ve çarpıcı bir dille eleştiren en etkili çağdaş felsefecilerdendir. Bonn Üniversitesi'nde teoloji okumaya başlayan Nietzsche daha sonra filolojiye yöneldi. Leipzig Üniversitesi'nde öğrenimini sürdürdü, henüz öğrenci iken Basel Üniversitesi filoloji profesörlüğüne aday gösterildi. 1869'da sınav ve tez koşulu aranmadan, yalnızca yazılarına dayanarak doktor unvanı verilen Nietzsche profesörlüğü sırasında