Tarihçiliğin edebî bir tür olmaktan bilimsel bir disiplin olmaya giden hikâyesi nefes kesici bir macerayı içermektedir. Bu macera, efsane ile gerçeğin ayrıştırılmasını ve efsanenin ait olduğu yere, yani edebiyata gönderilmesini kapsamaktadır. Bu işin kolay olduğunu ve tamamen başarıldığını kimse söyleyemez. Açıkçası, dünya tarih yazınının hâlâ çok büyük bir bölümü bilimsellikten uzak ve efsaneye dayalı olmayı sürdürmektedir. Dünya tarihçiliğinin en büyük ustalarından olan, tarih usulüne getirdiği yeni

Birçok edebiyatçı çeşitli sebeplerle gezip gördükleri yerler hakkında eserler kaleme almıştır. Bunlardan biri de matbuat hayatımızın en renkli simalarından Ahmet Rasim’dir. Onun gittiği yerler hakkında yazdığı hatıraların bir kısmı neşredilmiş olsa da gazete ve dergi sütunlarında kalan ve yayımlanmamış birçok yazısı mevcuttur. Döneminin atmosferini okuyucuya hissettiren Suriye ve Filistin Seyahati Ahmet Rasim’in çeşitli gazete ve dergilerde neşrettiği unutuluşa terk edilen telgraf, mektup ve hatıralarını iç

İkinci Meşrutiyet Cumhuriyet’in laboratuvarı olarak bilinegelir. Anayasal monarşinin başlangıç evresi 1908’dir ve baş aktörü İttihat ve Terakki Cemiyeti’dir. Fransız devriminin esintisi “hürriyet, müsavat, uhuvvet”, devrimin şiarıdır. Meşrutiyet’in ilk yılı “İlan-ı Hürriyet”tir. 1908 doğumlular doğum yılı sorulduğunda “Hürriyette doğdum,” yanıtını verirler. Türkiye’de temel hak ve özgürlükler alanında önemli adımların atıldığı evre işte İkinci Meşrutiyet’in bu ilk yılıdır. 1908 bir anlamda 600 yıllık mutlak

İmparatorluklar başkenti, kutsal şehir, Çeşm-i Cihan, Dersaadet … her yakıştırmanın hakkını verebilen bu şehrin en özel hikâyesini Mansel’den dinliyoruz. “Osmanlı İmparatorluğunun başkentine dair büyüleyici bir tarih. Cazibesi daha ilk satırda belli ediyor kendini.” -Niall Ferguson, The Sunday Times “Bir başyapıt.” -Godfrey Goodwin, British Museum Journal “Olağanüstü… Şehrin hikâyesi de bu kitapla büyüyüp serpiliyor… Konstantinopolis’in kalp atışlarını duyuyorsunuz: gizemli ve hovarda.” -Michael Ratcliffe,

Evliya Çelebi Seyahatnâmesi’nin üçüncü cildinde Anadolu, Arabistan ve Rumeli üçgeninde yaptığı geziler, yaşadığı ilginç olaylar, anlatılmaya değer yerler, şaşılası ve tadına doyulmaz güzelliklerle örüyor kozasını. İki eski Türk payitahtı Konya ve Edirne bu cildin gözdesi gibi. Bu iki şehir için kaleme alınmış küçük birer monografi bu bölümler içermektedir. İstanbul’dan Şam’a (İznik, Eskişehir, Konya, Karaman, Payas, Antakya, Hama, Humus, Şam...), Şam’dan İstanbul’a (Haleb, Urfa, Maraş, Kayseri, Aksaray, Si

Mehmet Genç, akademik çalışmalarına 1960’lı yılların başında Ömer Lütfi Barkan’ın nezaretinde başlar. Osmanlı iktisat tarihinden hareketle Osmanlı dünyasını anlama ve anlatma gayreti yarım asırdan fazla sürer. Elinizdeki bu kitapta 2000-2020 yılları arasında kaleme aldığı 22 çalışma bulunmaktadır. Mehmet Genç’in ilk defa 2000 yılında yayımlanmış olan Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi isimli kitabı ve buna 2. cilt olarak eklenen bu eseri ile Osmanlıların dünya görüşü, kurumları ve uygulamaları ile

Ne kadar âlemi devr etse sipihr Bulmaz İstanbul'a benzer bir şehir Hüsniyle görmek ile müstesna Anı âgûşuna çekmiş derya Nâbî [Felek, âlemi ne kadar dolaşsa da İstanbul'a benzer bir şehir bulamaz. Güzelliği ile müstesna olan bu şehri deniz adeta kucağına çekmiştir.] Bilâd-ı âlem-i ekvân eger kim Geleydi bir yere imkân olaydı Ulüvv ü şan ile yok şüphe bunda Sitanbul cümleye sultân olaydı” Selânikî [Eğer ki âlemdeki bütün beldeler ve şehirler imkân olup bir yere gelip toplansaydı. Bunda hiç şüphe

Bu eser, Avrupa başkentlerine yapılan seyahat notlarından oluşuyor. Yazar İstanbul’dan yola çıkarak başından sonuna bir gezinin hikâyesini paylaşıyor. Bunu yaparken önemli ziyaret mekânlarını sıralamakla yetinmiyor. Şehirlerin bizim için anlamını ortaya koymaya çalışıyor. Cadde, saray, kilise, duvar, hepsi birer işaret taşlarıdır. Başka bir dünyaya açılan kapılardır. Günümüze ve geleceğe seslenen çok önemli mesajlar taşır. Onları okuyabilmek için günümüzden geriye doğru zamanı aşan bir bakışa sahip olmak ge

Eski Yugoslavya döneminde, tarih araştırmaları için son dönem Osmanlı medreselerinde yetişen âlimlerden bazıları Makedon Devlet Arşivi’nde veya Milli Tarih Enstitüsü’nde istihdam edilmiştir. Bu bağlamda Kemal Aruçi ile Fettah Efendi’nin adı geçen kurumların bünyesinde, Makedon Türkolog ve tarihçilerle ortak imzalı makaleler yayınladıkları bilinmektedir. Elinizdeki kitapta altı Osmanlı kroniği ve iki tarihi eser esas alınarak, beşi Kemal Aruçi’nin Aleksandar Matkovski, biri Stefan Piperkovski ile kaleme aldı

“Eğer dünya mülkü padişahı, o ruhani manaların sıfatları ile vasıflanmaz, Allah ahlakı ile ahlaklanmada, Allah’ın gölgeliğine layık olmazsa; ona verilen sultanlık ismi, mecaz ve istiare yoluyla satranç oyununda bir taş olan şah kabilindendir.” İdrîs-i Bitlîsî Sultan II. Beyazıt, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde Osmanlı Devleti’nin hizmetinde görev yapan kıymetli bir âlim ve devlet adamı olan İdrîs-i Bitlîsî, Farsça, Arapça, Türkçe olmak üzere tarih, tasavvuf, felsefe, siyaset, ahl

“İnkılâplar, siyasi partiler, darbeler, suikastlar, isyanlarla imparatorluğun çöküş serüvenini ihtiva eden II. Meşrutiyet Dönemi, Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya’nın yaklaşımıyla Türkiye Cumhuriyeti için paha biçilmez siyasi laboratuvar tecrübesi olmuştur.” Savaş, Siyaset, Cinayet: İttihat ve Terakki Üzerine Yazılar, Nevzat Artuç ve Abdurrahman Uzunaslan’ın yaklaşık 25 yıllık meşakkatli çalışmalarının bir meyvesidir. Söz konusu değerli iki bilim insanı gerek yurt içi gerek yurt dışı arşivlerinden istifade eder

Kızılbaşlığın doğuşu ve Safevî Devleti’nin kuruluşu Safevî şeyhlerinin dinî-siyasî etkisinde kalan Osmanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Memlûk, Dulkadirli, Karamanlı ve Ramazanlıların hâkimiyeti altındaki Anadolu, İran, Azerbaycan ve Suriye gibi geniş bir coğrafyaya dağılan konar-göçerlerden koparak şeyhlerin etrafında birleşen oymakların eseridir. İsyanlar, isyan girişimleri ve Kızılbaşların İran şahlarıyla ilişkilerini devam ettirmeleri Osmanlı Devleti’ndeki güvenlik kaygılarını had safhaya taşımıştır. Bu yüz

Bugün gezegenimizin geleceğiyle ilgili ciddi belirsizliklerle karşı karşıyayız. Böyle bir dönemde demokrasinin potansiyeli her zamankinden daha fazla önem taşıyor. Suriye ve Mezopotamya’da ortaya çıkışından Fransa ve Amerika’da devrimci ruhu körüklemede üstlendiği role kadar demokrasi, kimin güç ve ayrıcalığa sahip olacağına ve neden yararlanacağına karar vermenin geleneksel yöntemlerini yıktı. Çünkü demokrasi insanları radikal bir şey yapmaya itti: Eşitler olarak bir araya gelmek ve kendi hayatlarını ve ge

Ahmed Cevdet Paşa, gerek tarihçiliği gerek hukukçuluğu gerek devlet adamlığı gerek de allameliği bakımından hem zamanının Türk-İslâm dünyasında hem de Osmanlı Devleti içerisinde yetişmiş âlimler arasında mümtaz bir simadır ki bunun en iyi örneği geride bıraktığı eserleridir. Okurlarımıza sunduğumuz Cevdet Paşa’nın Kırım ve Kafkas Tarihçesi unvanlı bu eseri de tarihçiliğinin, devlet adamlığının ve ilminin bir semeresi olup kitabın ilk nüvesi 1856 Paris Konferansı’ndan evvel İngiltere Büyükelçisi Lord Stratfo

Türkiye’de 1990’lı yılların sonunda itibaren ivme kazanan Bizans çalışmaları, yeni açılan yüksek lisans programları ve araştırma merkezlerinin yanı sıra sayısı artan konferanslar ve akademik yayınlar ile günümüzde çok daha geniş bir kitleye hitap etmektedir. Bu artan çeşitlilik karşısında Bizans tarihi, sanat tarihi ve arkeolojisi alanlarında yapılan güncel çalışmaların paylaşılacağı ortak bir platformun eksikliği son yıllarda iyice görünür bir hal almıştır. Elinizdeki kitap, Boğaziçi Üniversitesi Bizans Ça

İstiklal Madalyası’nın hikâyesi, Atatürk’ün telkini ve Mustafa Necati Bey’in teklifi ile 2 Ağustos 1921’de Kurtuluş Savaşı’nın en tehlikeli ve sancılı döneminde başladı. Kahramanlık ve başarı madalyası olarak tasarlandı, ama zaman içinde savaş hizmet madalyasına dönüştü. Kurtuluş Savaşı’nın simgesiyken savaş bitince Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil etmeye başladı. Bir asırlık ömrü içinde her dönem farklı anlamlara büründü, karakter ve tabiatını değiştirdi. Fakat bir şekilde önemini korudu ve gündemde kalmayı b

Osmanlı Devleti ile neredeyse yaşıt bir aile olan Sarıca Ailesi, soyunu günümüze kadar devam ettiren köklü bir Türk ailesidir. Ailenin ilk mensupları (Sarimüddin Sarıca Paşa, Umur Bey, Ali Bey ve Mehmed Çelebi) devletin kuruluş dönemi ve imparatorluğa dönüşüm sürecinde önemli hizmetlerde bulunmuşlardır. Bu başarılı hizmetlerini takdir eden devrin padişahları aileye çok sayıda mülk temlik etmişlerdir. Aile; devletin bağışladığı bu mülklerin neredeyse tamamına yakınını vakfederek, asırlar boyu sürecek şekilde

Bu çalışma, ne nesnellikten koparak duygusal ya da milliyetçi bir refleksle olayları mecrasından farklı bir yere taşımayı ne de akıntıya kendini kaptırarak Türk devlet geleneğine saldırmayı bir marifet sayar. 6-7 Eylül Olayları'nın gerçekleştiği dönemde Trabzon Milletvekili Mahmut Goloğlu’nun özel arşivinden kuvvetle beslenen elinizdeki çalışma, mevcut literatürde kullanılmayan arşiv belgelerini ve gazete koleksiyonlarını zengin bir kaynakçayla sentezleyerek yeni bir bakış açısı kazandırmayı hedefliyor. Bun

Ey yüz seneden beri sürekli kaybettiğimiz vilayetler, ülkeler!.. Siz bizi affetseniz bile biz Allah’ın ve tarihin kınamasından adımızı ve namusumuzu kurtaramayacağız. Ey vatan için can verenler!.. Ey vatan yolunda uzuvlar feda edenler!.. Ey vatanın sınırlarında ve topraklarında etten ve kemikten siperler yapanlar!.. Ve ey bunların matem tutan veya endişeli yakınları!.. Siz bu bencil kitlenin daima üstünde kalınız.”

Ertuğrul Firkateyni, Japonya prensi Komatsu’nun 1887 yılında İstanbul’u ziyaret etmesinin ardından bir iade-i ziyaret ve nezaket nişanesi olarak özel bir heyetle birlikte II. Abdülhamid tarafından Japonya’ya gönderilmiş, görevini tamamladıktan sonra İstanbul’a dönerken 16 Eylül 1890’da Kushimoto kentinin Oshima Adası yakınlarında deniz kazasına uğradı. Bu kazada birçok Osmanlı askeri ve gemi mürettebatı şehit oldu. Bu elîm kaza hem Türk halkını hem de Japon halkını derinden üzdü. İşte bu eser, dostlukları b