Bilimsel fikir birliği, insan konuşmasını anlama yeteneğimizin yüzbinlerce yılda geliştiği yönündedir. Daha yürümeden konuşmaları anlamayı öğreniyoruz ve çok büyük miktarda bilgiyi sadece duyarak sorunsuz bir şekilde özümseyebiliyoruz. Çocuklar okumayı çok küçük yaşta öğrenirler ve bilgileri, işittiklerinden çok daha hızlı bir şekilde okuyarak özümseyebilirler. Oysa okumak için gelişmediğimizi biliyoruz çünkü yazı sadece birkaç bin yaşında. Mark Changizi, insan konuşmasının çok özel olarak doğanın seslerini

Cansız madde nasıl olur da kendiliğinden canlılığa yol açar? Zihin dediğimiz şey nerden çıktı? Peki ya ahlâk? Bütün bunlar tanrısal bir müdahale olmadan çıkar mı? Bilim bu soruya evet olarak cevap verdiği için kutsallığı kaldırmakla suçlanıyor. Oysa 3,8 milyar yıllık evrimden sonra canlı bir hücrenin örülmüş tümleşik karmaşıklığını düşünün: Hücrenin bir çırpıda biçimlendirildiğini varsaymak mı, yoksa canlı organizmanın gelişen biyosfer tarafından yaratıldığı gerçeğini kabul etmek mi daha harikadır? Öndegele

Carl Zimmer en büyük bilimsel sorulardan birini araştırıyor: Hayat nedir? Cevap, ciddi bir şekilde cevaplamaya çalışana kadar açık görünüyor. Mutfak tezgâhınızda duran elma canlı mı, yoksa sadece içinden geldiği elma ağacı mı bu sözü hak ediyor? Bu soruyu burada, dünyada cevaplayamazsak, diğer dünyalarda uzaylı yaşamı keşfedip keşfetmediğimizi nasıl bileceğiz? Soru, örneğin döllenmiş bir yumurtanın yaşayan bir insan olup olmadığı ve bir kişiyi ne zaman yasal olarak ölü ilan etmemiz gerektiği gibi, toplumun

İnovasyon icatların insanlar için pratik ve uygun fiyatlı şeylere dönüştürülmesidir. İnovasyonu sistematik olarak icatları izleyen bir süreç olarak değil, insanın mübadele alışkanlığıyla toplumda meydana gelen tesadüfi bir süreç olarak görmemiz gerektiğini savunan yazara göre günümüzde inovasyon kıtlığının eşiğinde olabiliriz. İnovasyon, tek başına çalışan bir dâhinin ortaya çıkardığı bir şey değil, aksine her zaman kolektif, işbirlikçi bir etkinliktir. Ridley bu savlarını soyut argümanlarla değil, inovasyo

Antik Roma’nın güneş saatlerinden Çin İmparatorluğu’nun su saatlerine, Aydınlanma gözlemevlerinden günümüzün akıllı saatlerine kadar, dünyanın tüm kültürlerinde binlerce yıl boyunca çeşit çeşit saatler inşa edildi. Bazen bir zafer nişanesi bazen de bilginin kaynağı olarak boy gösteren bu cihazlar, icat edildikleri günden itibaren insanlık için değiştirici ve dönüştürücü bir rol oynadı; öyle ki zaman zaman bizi yıkımın eşiğine getirdiler. Seçkinler onları güç gösterisi, maddi kazanç ve halkın idaresi için ku

Bilim tarihine ve bilimin süregelen gelişimine baktıkça, bir zamanlar inanılmaz gelen fikirlerin nasıl doğru olarak kabul edildiğini görmek ve örneğin dünyanın düz olduğunu düşünen o basit fikirlilere karşı bir üstünlük duymak kolaydır. Bilimin nasıl işlediği bilimin kendisi kadar ilgi çekicidir. Bu kitapta bilimsel bilginin dayanağı olmuş ya da olmakta olan yedi örnek ele alınmakta. Örnekler, evrenin kendi varoluşumuzla ve başka yerlerdeki yaşam olasılığıyla ilgili özelliklerden seçilmiş. Örneğin katı şeyl

«Bu kitabın eleştirel bir okuyucusu “kimin umurunda?” diye sorabilir. Newton’ın elması veya Mendel’in bezelyesi kimin umurunda? Neden birileri bu kitapta tartışılan tarihsel olaylar ve fikirler hakkında daha fazla bilgi edinmek istesin ki? Ola ki bir biyolog Darwin veya Mendel hakkında, bir fizikçi Newton ve Einstein hakkında, bir kimyager Wöhler ve Pauling hakkında, vb. daha fazla şey bilmelidir. Ama, ola ki, değil mi? Belki de bilim öğrencileri ve bilim insanları bile, kendi branşlarının devlerini

İnsanlığın nispeten sahip olduğu bugünkü refah düzeyine ve sağlık koşullarına kavuşmak için binlerce yıl geçmesi gerekmiştir. Bize düşen bunu korumak ve daha ileriye götürmek olmalıdır. Tüm dünya vatandaşları olarak, sağlıklı ve mutlu bir yaşamın ne kadar değerli olduğunu çocuklarımıza ancak bu şekilde anlatmış oluruz.” Tarih boyunca insanlık türlü hastalıklarla mücadele etmiş, bu hastalıklara çareler aramıştır. İlkel komünal toplumlardan bu yana sürekli değişim gösteren uygulamalar, inanışlar ve bilgiler i

Zamanın Kısa Tarihi, 1988 yılındaki ilk basımından bu yana geçen yıllar içerisinde bilimsel yazın alanında bir başyapıt konumu kazandı. Kırk dile çevrildi ve dokuz milyonun üzerinde baskı yaparak dev bir uluslararası ün kazandı. Kitap o dönemde evrenin doğası hakkında öğrendiğimiz en son bilgiler göz önüne alınarak yazılmıştı, öte yandan o günden bu güne hem atom-altı dünyanın hem de büyük ölçekte evrenin gözlem teknolojilerinde olağanüstü ilerlemeler yaşandı. Bu yeni gözlemler Profesör Hawking’in kitabın i

Bilim dışındaki tüm bilgi kaynaklarını reddetmek, bilimi din ile doğası gereği çatışan bir uğraş olarak sunmak ve bilimin idealize edilmiş, gerçekçi olmayan bir tarifini kabul etmek dolaylı olarak bilime zarar verir. Otoritelerin bilimi kullanarak toplumu manipüle etmesinin, bilimin geniş halk kitleleri üzerindeki imajının zedelenmesi ve toplumda bilim karşıtı görüşlerin daha çok alıcı bulması gibi kaçınılmaz sonuçlarını tarihte ve farklı disiplinlerde gözlemlemek mümkündür. Alper Bilgili, Bilim Susun

Atomlardan oluşan bir dünyada yaşıyoruz diyebilirsiniz, ama aslında kuantumlardan oluşan bir evrende yaşıyoruz demeniz daha doğrudur. Pek çok şey atomlardan yapılmamıştır: ışık, radyo dalgaları, elektrik akımı, manyetik alanlar, kütleçekimi alanları. Nötron yıldızları, kara delikler, karanlık enerji, karanlık madde gibi tuhaf şeyleri saymaya bile gerek yok. Ama atomlar dahil her şey, fazlasıyla birleşik ya da yapışık halde bulunan, kuantumlar dediğimiz enerji demetlerinden yapılmıştır. Kuantumlar da başka h

On yedinci yüzyılda mikroskobun icat edilmesiyle yeni ve tamamen sürprizlerle dolu bir dünyanın kapıları açıldı. Küçücük bir su damlasının içinde sayısız canlının bulunması hayal gücünün sınırlarını zorluyordu. Oxford Üniversitesi matematik profesörlüğünden emekli olan Ioan James bu önemli çalışmasında, günümüzden 400 yıl geriye uzanarak otuz sekiz büyük biyoloğun biyografilerini kaleme alıyor. Kitap, biyologların bilimsel başarılarının yanı sıra her biri oldukça merak uyandırıcı yaşam öyküleri üzerinde de

Bilimsel ilerleme her zaman güçlü kişiliklerce sürdürülmüştür. Elinizdeki kitap Galileo, Newton, Faraday, Darwin, Pasteur ve Marie Curieden Einstein, Freud, Turing, Crick ve Watsona bu dikkate değer öncülerin hayatlarını anlatıyor. Çoğu zaman aykırı düşünürler olan bu bilim insanları gelecek nesillere miraslarını bırakabilmek için çalışmalarının tanınması yolunda sık sık muhalif çağdaşlarına karşı mücadele vermek zorunda kaldılar. Uluslararası seçkin bilim insanları, bilim tarihçileri ve bilim yazarları ek

Modern dünyamız matematik, özel olarak da kalkülüs üzerinde ayakta durur. Kalkülüs inanılmaz güçlüdür. Aya insan indirmek için gereken denklemleri formüle dökmeye ve çözmeye yarayan matematiksel alettir. Bir o kadar da gizemlidir. Modern matematiğin ve kalkülüsün dönüm noktasıysa 13. yüzyılda İtalyan matematikçi Leonardo Fibonacci'dir. Leonard Euler, Karl Friedrich Gauss, Pierre de Fermat'dan Kurt Gödel'e kadar kendisinden sonra gelen bütün matematik dehalarının, temel aldıkları matematik 13. yüzyılda şekil

İnsan Afrika'da ortaya çıktı. Bunu artık çok iyi biliyoruz. İnsanın evrim sürecinde meydana gelen tüm kritik gelişmelerin izlerine Doğu Afrika düzlüklerinde rastlıyoruz. Atalarımız burada dik yürümeye başladı; uzun yürüyüşleri mümkün kılan ayaklar ve diğer primatların ellerinden kat kat daha işlevsel olan eller burada gelişti. Yine de, insanın evrimini konu alan en yeni araştırmaların sonuçlarını büyük bir resim oluşturacak şekilde birleştirdiğimizde, sanki çözümden ziyade bir bulmaca ile karşı karşıya kalı

S. J. Gould'u popüler bilim meraklılarının gözünde diğer pek çok bilim insanından daha önemli kılan şey yazarlık yeteneğinin yanı sıra uzmanlık alanı olan biyoloji ile ilgili sorunları dönemin kültürel ve sosyal sorunları ile ilişkilendirerek okurlarına sunmasıdır. Yazarın ilerici dünya görüşü bize bazı sosyal ve kültürel tartışmalara biyoloji biliminin ışığı altında göz atma fırsatı verir. Gould, insanın evrimleşmesini ele alırken Friedrich Engels'in beynin evriminde düşüncenin değil emeğin belirleyici ol

Bilim Tarihi dünyayı algılayışımızı değiştiren insanların ve onların içerisinde yaşadıkları altüst oluş dönemlerinin büyüleyici öyküsüdür. Düşünceleri yüzünden Engizisyonda yargılanan Galileo'dan rakiplerini tarih kitaplarından silen Newton'a; keşfettiği ve adını verdiği element yüzünden ölen Marie Curie'den geçmişte buzul çağının yaşandığını kanıtlamak için meslektaşlarını bir dağın tepesine çıkartan Louis Agassiz'e dek herkesi bu kitapta bulabilirsiniz. Öncüler, ileriyi görenler, kendine özgü şahsiyetlerl

Zamanın Kısa Tarihi 1988 yılındaki ilk basımından bu yana geçen yıllar içerisinde bilimsel yazın alanında bir başyapıt konumu kazandı. Kırk dile çevrildi ve dokuz milyonun üzerinde baskı yaparak dev bir uluslararası ün kazandı. Kitap o dönemde evrenin doğası hakkında öğrendiğimiz en son bilgiler göz önüne alınarak yazılmıştı, öte yandan o günden bu güne hem atom-altı dünyanın hem de büyük ölçekte evrenin gözlem teknolojilerinde olağanüstü ilerlemeler yaşandı. Bu yeni gözlemler Profesör Hawkingin kitabın ilk

Bugünkü şekliyle bilim, 16. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa'da ortaya çıkıp zaman­la Avrupa'nın diğer medeniyetlere üstünlüğünün başlıca unsurlarından biri haline gelmiştir. Diğer medeniyetler bu üstünlükle ilk önce uğradıkları askeri yenilgiler yoluyla karşılaşmışlar ve zamanla bilimin, hayatın diğer yönlerinde oynadığı rolün de farkına varmışlardır. Sonuçta bilim, çağdaşlaşma sürecinde Batı'dan ithal edilen kültür unsurlarının en önemlisi olmuştur. Wootton'un çalışması, Avrupa'da bilimin gelişimini Yeni

Tarihsel bilim felsefesindeki meşakkatin, kendini tarihsel kaydın gözlemleri üzerine temellendirerek ve yerine koyacak herhangi bir şeyi sağlamadan, daha önce bilimsel bilginin otoritesinin dayandığı düşünülen sütunların altını oymak olduğunu ileri sürdüm. Aklımdaki sütunların en önde gelen ikisi: İlk olarak, delil sağladığı söylenen olgular inançlara öncel ve onlardan bağımsızdır; ikinci olarak, bilim pratiğiyle ortaya çıkan şey, zihinden ve kültürden bağımsız dış bir dünya hakkındaki doğrular, olası doğr