Sanat, zamana direnmesi beklenen eserlerden oluşur. Bu kavram ise her şeyi tüketen, çabucak unutan ve çöpe atan bir toplum düzeninde son derece nostaljik olur. Kundera'nın bu toplumsal yapı karşısında kendini ko- numladığı yer uzak bir köşedir ve elinden o köşeden kayıtsızca ama aynı zamanda hüzünle kahkaha atmaktan başka bir şey gelmez. Romanları hep bu hüzünlü kahkahaların söze çevrilmiş biçimleridir. Gülüşün ve Unutuşun Kitabı'nda, Roman, bir insan ha- yalinin ürünüdür. Başkasını anlayabilme hayali, der