Monsieur Teste’i 1926 senesinde Ankara’da ve bir gece içinde okuduğumu şimdi çok iyi hatırlıyorum. Kitabı bitirdiğim zaman yatağımın yanı başındaki rafta sıralanmış kitaplara, sevdiğim münekkitlere biraz darılmış gibiydim. Bütün o Anatole France’lar, Verlaine’e o kadar anlayışsızca çatmasına rağmen muhakemesinin dürüstlüğünü sevdiğim Jules Lemaître’ler, bazı buluşlarını, mesela üslupların değişmesinin mekanizmasını çok iyi anlatan dissociation des idées fikrini pek beğendiğim ve inandığım Gourmont’lar hepsi

Paul Valéry en eski yazınsal biçem olan diyalogdan hareketle, zihinsel bir “büyük patlama”nın ürünü bir metin ortaya koyuyor. SABİT FİKİR birbirini yadsıyan, besleyen, çürüten, doğuran konuşmalardan örülü bir kitap, bir anlamda Valéry’nin denizde taş sektirme egzersizleri. Sabit Fikir Valéry’nin düşünce dünyasının ve ilgi alanlarının nerelere uzanacağının kısa bir özeti. “Büyük acıların pençesindeydim; çok etkin ve çok şiddetli kimi düşünceler zihnimden ve dünyamdan geriye kalan her şeyi perişan ediyordu. H

Paul Valery yüzyılımızın en büyük ozanlarından biridir, dönüp dolaşıp anlığın yaratım etkinliğine gelen düşünsel serüveniyle de çağdaş yazın anlayışının ana kaynaklarından birini oluşturur. Eupalinos işte bu düşünsel serüvenin ilginç dışavurumlarından biri. Mimarlık, dans, müzik, şiir, tek sözcükle sanat, hangi yönelimlerin ve ne tür etkinliklerin sonucudur? Valery burada bunu sorgular. Bunu yaparken de, Platon gibi, öncelikle Sokrates'in yetkesinden yararlanmak ister gibi görünür. Ama onun Sokrates'i çağda

Hani yarı dalgın bir okur bir kitabın sayfa kenarlarına bir şeyler karalar, kendini koyuverip kalemine estiği gibi, okunaklı yığınların yanına küçük varlıklar ya da belli belirsiz dallar budaklar çizer ya, ben de kendimi zihnin savrulmalarına bırakarak, aynısını Edgar Degas'nın (...) çevresinde yapacağım. 20. yüzyılın en kendine özgü, edebi ve felsefi figürlerinden biri olan Paul Valéry'den Degas üstüne denemenin sınırlarını fazlasıyla zorlayan bir metin. Yaşamöyküsü, hatırat, monografi, tanıklık, hepsi v

?Monsieur Teste, her haliyle Valéry'yi hatırlatır. Başkalarına çok garip gelen, fakat kendisinin çok sade, çok tabiî bulduğu bir fikir hayatı yaşayan M. Teste, diline ?Ne gelir bir insanın elinden? sorusunu dolamıştır. Vuzuha kavuşabilmek için kendine göre bir takım metodlar bulmuştur. Dilinden müphem kelimeleri atmıştır. Ölçülü konuşur, kelimelerini tartar, lüzumsuz söz söylemez. Bilinen şeyleri kafasında evirip çevirmeden, bunlar üzerinde düşünmeden kabul etmez. Dünyayı gezip dolaşmış, çeşit çeşit insanla