“İnsan kalbinde bir nokta-i süveydâ (siyah nokta) vardır. Herhangi bir nefsin isyanı ziyade olsa ruhta olan o noktanın siyahlığı da ziyadeleşerek nihayet tamamen simsiyah olur. Cenab-ı Hakk'ın lütuf kapıları kapanır. Zira ruhun bir tarafı gayb âlemine ve bir tarafı şahâdet âlemine olmak üzere iki tarafı vardır. Her bir feyz ki Cenab-ı Hakk'tan ruha vasıl olur, ruh o feyzi kalbe verir ve kalp de bu feyzi diğer azalara taksim ederek bu feyze münasip azalardan fiiller, yapılan işler, zahir olur. Eğer ruh bütü

“Kendi kanununa göre yaşamak için arıya uçmak, yılana sürünmek, balığa yüzmek ve insana da muhabbet lazımdır. Bundan dolayı insan, insanları seveceği yerde onlara fenalık ederse, kuşun yüzmeye, balığın uçmaya başlaması gibi garip bir harekette bulunmuş olur. At düşmandan kendi süratli koşmasıyla kurtulur. Horoz gibi ötemediğinden bedbaht değildir; ancak, kendisine ihsan olunan süratli koşmasını kaybederse bedbahttır. Köpekte en kıymetli şey koku alma kuvvetidir. Köpek bu koku alma kuvvetini kaybederse bedb

Kâmilü'l-Kelâm, 1925'e kadar çeşitli baskıları yapılmış, yazarı belli olmayan bir romandır. Romana ruh veren Kâmilü'l-Kelâm isimli kahraman gönlü hakikatten yana çarpan feraset sahibi bir dosttur, bilgedir, üstaddır. O roman boyunca âşık gönüllerin taşkın ruhlarını eğitecek, heyecana karşı sükûneti, aceleciliğe karşı temkini, sabırsızlığa karşı sabrı temsil edecektir. Her gece bu iki sabırsız âşık gönül, Kâmilü'l-Kelâm'ın bir olaya ve duruma denk getirerek anlattığı hikâyelerle ateşten tecrübelerini dinleye