Geçmişten geleceğe tarih içinde yolculuk yaptığım Mezopotamya Ekspresine Lübnanda, Beyrutta bindim sayılır. Beni, Irak Kürt lideri, daha sonra Irak tarihinin seçilmiş ilk cumhurbaşkanı olacak olan Celal Talabani ile Beyrutta Suriyeli Kürtler tanıştırdı. Ben de yıllar sonra Irak Kürt liderini, Türkiyenin Cumhurbaşkanı ile tanıştırdım. Türkiye, Kürtler olmadan, tarihle yüzleşmeden Ortadoğuya açılamayacağını, sınırları aşamayacağını öğrenmeye başladı. Yaklaşık yüz yıl önce, Ortadoğu bölgesinde, ulus-devlet formatında kurulmuş bir ülkenin, kuruluş dogmalarına göre varlığını devam ettirmesi mümkün görünmüyor. Ya küçülecek ya büyüyecek. Ama aynı kalamayacak.
Mezopotamya Ekspresi, Filistindeki gerilla kampından Cumhurbaşkanlığı danışmanlığına uzanan maceralarla örülü ve kırk yıla yayılan bir tarih yolculuğunu anlatıyor: Cengiz Çandarın tanıştığı, yoldaşlık ettiği, tarihe damga vuran birçok fikir ve eylem adamının portreleri... Ortadoğuda tarihî dönemeçleri yaratan adımların nasıl atıldığının hikâyeleri... Yaşadığımız coğrafyada bihaber kaldığımız zamanların ve olayların ayrıntıları Mezopotamya Ekspresi, Cengiz Çandarın, rastlantılar kadar ısrarın da şekillendirdiği tutkulu yaşam serüvenindeki anılarını, deneyimlerini ve öğrendiklerini çarpıcı bir şekilde bir araya getiriyor.
Su gibi akıp gidiyor Mezopotamya Ekspresi. Öylesine bir tarih yolculuğu ki, hem yüreğimizin, hem aklımızın kilidi biraz daha açılıyor her istasyonda. Cengiz Çandar gerçeği sergilerken, göz yaşartıcı duyarlıkları da hissettirir insana. Kürt sorununu yüreğinizde hissetmeden anlayamazsınız, hele barış yolunu hiç açamazsınız. Kürtler için iyi olan Türkler için de iyidir cümlesinin altını çiziyorum yolculuğun sonuna doğru. Çandarın kitabı, barış ve demokrasiyle Türkiye nasıl büyür? sorusunun karşılığını anlamak isteyenler için anahtar bir eserdir. Hasan Cemal