Peygamberlere Ait Siyerin Anlamı, Yararları ve
Kaynakları Peygamberlerin siyeri, mübarek
peygamberlerin yüksek hayatlarına ait bilgiler
olup, genel tarihin pek kıymetli bir bölümüdür.
Bilindiği gibi, Yüce Allah önce insanlara kendi
içlerinden zaman zaman peygamberler
göndermiştir. İnsanların bir kısmı bu
mukaddes peygamberlere uymuşlar ve
böylece hem dünya, hem de ahiret görevlerini
yapmışlardır. Düzenli medeniyetler kurmuş ve
faziletlere ermişlerdir. Diğer bir kısmı da, bu
mübarek peygamberlere karşı çıkıp onlara
karşı aykırı harekette bulunmuşlardır. Bu
tutumları ile gerçek insanlık vasfından yoksun
kalmış ve küfrü imana, rezaleti fazilete tercih
etmişlerdir. Bu yüzden de sonunda felaketlere
düşüp, sönüp gitmişlerdir. İşte Siyer-i Enbiya
(Peygamberler Tarihi) dediğimiz
Peygamberlerin hayatları ile ilgili bilgiler,
onların güzel hallerini bildirir, onların
ümmetlerini ne şekilde dine çağırdıklarını
gösterir, kavimleri ile olan bazı olayları ve
savaşları kaydeder. Bunlar bizim için ibret
alınacak ve yararlanacak birer büyük öğüt
olur. Peygamberler Tarihinin birçok yararları
vardır. Şöyle ki: İnsan, peygamberler tarihini
okuyunca, bazı peygamberlerin yüksek
varlıklarını ve güzel ahlaklarını öğrenir. Onların
hak yolunda ne kadar çalıştıklarını, insaniyete
ve medeniyete ne kadar yükseklik
kazandırdıklarını anlar. Böylece zihni açılır ve
zekası artar, kendisinde bir uyanıklık olur.
Kalbinde dîn duygusu kuvvetlenir. Din
büyüklerine saygı çoğalır ve onların güzel
ahlakları ile ahlaklanmaya çalışır.
Peygamberler tarihinin kaynaklarına gelince:
Bunların başlıcası Kur'an-ı Kerim ile hadis-i
şerif kitaplarıdır. Bunlar iki kutsal kaynaktır. En
doğru bilgi, ancak bu iki gerçek kaynaktan
alınır. Şu da bir gerçek ki, bir kısım
peygamberlere dair mevcut Tevrat'ta, incil'de
ve diğer önceki din kitaplarında olan bazı
bilgiler değişikliğe uğramış olduğundan,
bunlara asla güvenilemez. Tarih kitaplarına
gelince, bunların verdikleri bilgilerin çoğu da
birer sağlam bilgiye dayanmadığından, olduğu
gibi kabul edilemez. Zaten Peygamber
Efendimizin zamanından önceki çağlara ilk
Çağlar denir ki. bu çağlara ait tarih bilgileri
pek noksandır. Bunun içindir ki, birçok
peygamberlerin hayatları bizce
bilinmemektedir. Büyük peygamberler
arasında bütün hayatı bilinen peygamber,
ancak bizim peygamberimiz Hazreti
Muhammed sallallâhü aleyhi ve sellem'dir.
Peygamber Efendimizin bütün kutsal hayatı,
olanca ayrıntılarına kadar tamamen
kaydedilmiştir. Bu özellik ve şeref, dünyada
başka hiçbir kimseye nasip olmamıştır.
Peygamberlerin yüksek hayatı üzerinde
yazılmış birçok siyer kitabları vardır. Fakat
bunların en geniş ve mükemmelleri, bizim
Peygamberimizin yüksek hayat hallerine dair
olanlardır. Peygamber Efendimiz hakkında
olan ilk siyer kitabını yazan zat, Tabiin'den
(ashabı görenlerden) Urve ile, talebelerinden
Zührfdir. Diğer bir rivayete göre, Peygamber
Efendimizin kutsal siretlerini ilk yazan zat,
hicretin 150 yılında Bağdat'ta vefat eden
Muhammed İbni İshak'tır. Bugün elde bulunan
siyer kitaplarının en eskisi ve en güvenilir
olanları şu üç eserdir: 207 tarihinde Bağdat'ta
vefat etmiş olan Vakıdi'nin Siyer kitabı, 313'te
vefat eden Basralı İbni Hişam'ın Siyer kitabı,
315 yılında Bağdat'ta vefat eden Muhammed
Taberi'nin yazmış olduğu Siyer kitabıdır. islam
alimleri, Peygamber Efendimiz hakkında daha
birçok kitaplar yazmış oldukları gibi, Avrupalı
şarkiyatçı tarihçiler de bu konuda pek çok
kitaplar yazmışlardır.